Gukesh

Gukesh heeft gewonnen. In een zinderend kandidatentoernooi is hij de oude garde bestaande uit Nakamura, Nepomniachtchi en Caruana een half punt voorgebleven. Generatie Z heeft de Millennials verslagen. Weinigen twijfelen eraan dat Gukesh in de WK-match die later dit jaar gespeeld wordt, Ding Liren van de troon zal stoten. Hij zou dan de jongste wereldkampioen schaken uit de geschiedenis worden.
Het succes van de 17-jarige Gukesh komt niet uit de lucht vallen. In mijn rQ India van 22 januari 2022 wordt hij al het naar verluidt grootste talent van India genoemd. Dat is inmiddels wel gebleken. Het andere grote Indiase talent, de één jaar oudere, Pragnanandhaa speelde eveneens een indrukwekkend toernooi, maar bleef toch 2 punten achter bij Gukesh. Voor Firouzja, de derde Gen Z-er, waren de druiven bijzonder zuur. In de eerste helft van het dubbelrondige toernooi verspeelde hij zijn kansen met vijf verliespartijen en slechts twee remises.
De Volkskrant kopte Stoïcijns schaaktalent uit India, door niets of niemand uit zijn concentratie te halen. Zo behoor je een schaker in de krant neer te zetten. Het artikel weet ook te melden dat Gukesh tot voor kort nauwelijks met computers werkte. Ik vind zelf de beste zet wel. Een geweldige uitspraak! Gelukkig hebben we dan Max Warmerdam om de mythe te ontrafelen: Zijn coaches werken juist heel veel met de computers. Toch bevalt de uitspraak van Gukesh mij erg. Als je goed wilt leren schaken, moet je leren goed na te denken. Veel (steeds meer) schakers grijpen direct na de partij naar hun mobiele schaakcomputer om te kijken hoe het echt zat. Dat is puur consumentisme, dus eigentijds, maar het maakt de creativiteit kapot.
Over het Stoïcijnse karakter van Gukesh heb ik ook zo mijn twijfels. Hij zou weinig emoties vertonen en je zou aan zijn gelaatsuitdrukking niet kunnen zien hoe hij er voorstaat. Nou, dan moet je de video van zijn eerste partij tegen Firouzja nog eens bekijken. Hij stond gewonnen, zowel op het bord als op de klok, maar aan zijn houding kon je zien dat hij blokkeerde. Hij kon het niet afmaken. Firouzja wel. Met nog maar enkele seconden bedenktijd ving hij Gukesh in een matnet. De Indiër legde zijn hoofd op het bord en bleef in die houding minstens een minuut lang zijn emoties verwerken. Geloof me, dat waren er niet weinig. Maar toen rechtte hij de rug, feliciteerde Firouzja en vervolgde het toernooi op weg naar de zege. Toch Stoïcijns?