De Indiase topcoach RB Ramesh doet in New in Chess een boekje open over zijn succesvolle methode van schaaktraining. Zeer interessant voor jeugdleiders en trainers in Nederland, maar niet al zijn opvattingen zijn bij ons bruikbaar. Van al het nuttigs dat hij te berde brengt wil ik drie punten noemen. Het eerste is het belang dat Ramesh hecht aan hard werken. Vier tot zes uur schaakstudie per dag is niet ongewoon. “Westerse” bezwaren tegen het drillen van kinderen voor een sportcarrière, waardoor hen hun jeugd zou worden ontnomen, wuift hij weg. Hard werken om iets te bereiken zit ingebakken in de Indiase cultuur en bovendien werken zijn pupillen hard omdat zij schaken leuk vinden. Opmerkelijk in dit verband is ook Ramesh’ opmerking dat hard studeren niet altijd een kwestie van uren hoeft te zijn, maar ook van intensiteit gedurende kortere periodes.
Het tweede opmerkelijke punt is het grote belang dat Ramesh hecht aan visualisering. Visualisering is schaken zonder bord. De meeste leerlingen van Ramesh kunnen een schaakboek lezen zonder het bord te gebruiken. Ramesh heeft dit aspect van de schaaktraining uitgewerkt en beschouwt zichzelf als de uitvinder ervan. Dat is zwaar overdreven. Wie wel eens een training van Ger Battjes heeft gevolgd, zal zich herinneren dat hij je stellingen liet analyseren terwijl je de stukken niet mocht aanraken.
In de derde plaats vind ik de opvatting van Ramesh dat het plezier in het spel belangrijker moet zijn dan de resultaten de moeite van het overdenken waard. Ramesh redeneert dat als je het erg vindt om een partij te verliezen of een paar ratingpunten kwijt te raken, de prestatiedruk te groot is en je leervermogen en schaakontwikkeling blokkeren. Verliezen is juist niet erg, want als je het geleerde zonder succes in de praktijk toepast, is dat ook weer leerzaam. Dit is een populaire, aannemelijk klinkende redenering die je ook in Nederland kunt tegenkomen. Ik heb mijn twijfels. Er zijn ook kinderen die juist in de spanningsboog tijdens een schaakpartij de motivatie vinden om te studeren. Het winnen van een beker of een medaille in een jeugdtoernooitje kan heel stimulerend zijn. Daar komt bij dat er ooit een moment komt dat de prestaties wel degelijk belangrijk zijn. Ooit wil je eens profijt trekken van al je inspanningen en een prijs winnen. Ooit word je op je prestaties afgerekend, bijvoorbeeld als je selectiewedstrijden moet spelen. Ongelukkigerwijze zijn er altijd meer verliezers dan winnaars. Presteren en omgaan met nederlagen zou juist onderdeel van de schaaktraining moeten zijn.
Veel verliezers kiezen eieren voor hun geld en gaan een vak leren. Gelukkig blijven de meesten diep in hun hart van het schaakspel houden en blijven op een lager niveau actief, soms na een onderbreking van jaren. Bij RB Ramesh zijn zij dan allang uit beeld verdwenen - dan zijn schaakverenigingen als Schaakclub Roden de plaats waar zij terecht kunnen.

Opgave

Elke maand een serie opgaven, steeds stijgend in moeilijkheidsgraad. Ter lering en vermaak.

De laatste van het seizoen, en volgens mij de meest elegante.

2205 405-4 Wat is de snelste manier voor wit om te winnen?

 

Oplossing van de vorige week2205 3
05-3 Wat is de winnende combinatie van wit?

1.Txh4 Dxh4 2.Dxf8+ Kxf8 3.Pg6+ Kf7 4.Pxh4 en wit heeft een stuk gewonnen.