De FIDE heeft Sergey Karjakin een half jaar geschorst omdat hij de mening heeft verkondigd dat Rusland groot gelijk heeft met de inval in Oekraïne. Hierdoor kan hij niet meedoen aan het kandidatentoernooi dat in juni in Madrid begint.
Alexander Grishuk betwijfelt of de FIDE het recht heeft Karjakin te schorsen. Although I personally disagree with Sergey, I think that a person should have the right to express his opinion. Are there any chess arguments here? Ook op de website www.schaaksite.nl is een discussie losgebroken. De een zegt dat de FIDE Karjakin geen beroepsverbod mag opleggen vanwege een afwijkende mening, een ander zoekt naar een juridische argumentatie en een derde deelt mee dat hij iedereen zijn huis uit schopt die hem onwelgevallige dingen zegt.
Uit dit voorval blijkt dat de vrijheid van meningsuiting, een fundamentele democratische vrijheid, geen absolute waarde heeft. In bepaalde omstandigheden, oorlogsomstandigheden in dit geval, geldt zij blijkbaar niet voor iemand met een “foute” mening.
De FIDE beroept zich op haar tuchtrecht, dat democratisch tot stand is gekomen en voldoet aan de normen van het IOC. In dat tuchtrecht staat dat sancties kunnen worden opgelegd in gevallen waarin schade wordt toegebracht aan het schaakspel, de FIDE of bij de FIDE aangesloten bonden. De uitspraken van Karjakin hebben volgens de tuchtcommissie van de FIDE in het publieke domein zoveel negatieve reacties uitgelokt, dat hierdoor de schaakwereld schade is toegebracht. De minder bekende pro-Poetin grootmeester Shipov werd niet gestraft, omdat zijn uitspraken weinig aandacht hadden gekregen.
Je moet je afvragen welke schade de FIDE heeft geleden. Zijn mensen minder gaan schaken? Zijn sponsors afgehaakt? De FIDE zou de geleden schade precies moeten omschrijven en liefst kwantitatief onderbouwen om het schorsingsbesluit en het negeren van iemands recht op vrije meningsuiting juridisch te rechtvaardigen. Maar dat is nu het punt niet. De schorsing van Karjakin is een politiek statement tegen de Russische inval in Oekraïne. Ook het besluit om Rusland uit te sluiten van de organisatie van en deelname aan schaakevenementen die door de FIDE worden georganiseerd, om de banden met grote Russische sponsors (o.a. Gazprom) te verbreken en om Russische spelers alleen tot toernooien toe te laten als zij bereid zijn onder de FIDE-vlag te spelen, zijn geen disciplinaire maatregelen, maar vloeien voort uit een stellingname in het oorlogsconflict. Juridisch onhoudbaar? Dat zien we na de oorlog wel, als de rekeningen worden vereffend.
Overigens is onze KNSB er op tegen dat “goede” Russen onder FIDE-vlag speelgerechtigd zijn. Een goede Rus blijft een Rus. Diezelfde KNSB sluit Russen niet uit van de eigen KNSB-competitie, want dat zou tot scheve gezichten en onrechtvaardigheid leiden. Russische schakers zijn als Russisch gas: het liefst wil je ervan af, maar je kunt nog niet zonder.
Terwijl wij ons druk maken over de vraag welke Russen wel en niet moeten worden geschorst, verwoesten supersonische bommen Oekraïense steden en zaaien dood en verderf onder de bevolking. Terwijl Karjakin met zijn niet gestrafte secondant Denis Khismatullin meeparadeert in een pro-Poetindemonstratie in Jekaterinenburg, georganiseerd door Sima-land, een sponsor van het vorige kandidatentoernooi, zie ik Beljavski en Ivanchuk onder toeziend oog van Ponomariov in een schuilkelder in Kyiv bij een druipende kaars een partijtje schaak spelen. Ik wordt er zwaarmoedig van.
Opgave
Elke maand een serie opgaven, steeds stijgend in moeilijkheidsgraad. Ter lering en vermaak.
03-4 Hoe behaalt wit beslissend voordeel?
Oplossing vorige week
03-3 Hoe wint wit?
1.Pxd5 Lxd5 (1...Dg5 2.Dh8 mat) 2.Pd7† met damewinst.